کاربری جاری : مهمان خوش آمدید
 
خانه :: شعر
موضوعات

اشعار



زبانحال مسلم بن عقیل علیه‌السلام قبل از شهادت

شاعر : علیرضا خاکساری     نوع شعر : مدح و مرثیه     وزن شعر : مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن     قالب شعر : ترکیب بند    

انـگـار در بـهـشت خـدا پـا گـذاشـتـیـم            وقـتـی قـدم به مـجــلس آقـا گـذاشـتـیـم
در این حـسیـنیه شهدا صف کـشیده‌اند            اینجا مـقـدس است که ما پا گـذاشـتـیم


با وحـدت عـقـیـده به کـثرت رسیده‌ایم            اینجا بجای واژۀ “من”، “ما” گـذاشتیم
شور و شعور ناب حـسینی خویش را            در خـیـمـۀ عـزا به تـمـاشا گـذاشـتـیـم
زانو زدیم اگرچه در این روضه‌ها ولی            دل را مـیان کـرب وبـلا جا گـذاشـتـیم
سرهای قدسیان همه بر زانوی غم است            ما نیـز سر به دامن صحـرا گـذاشتـیـم
باز این چه رستخیز عظیم است”در حرم            گـویا قـدم به محـشر کـبری گـذاشـتـیم

امشب هر آنکه آمده مهمان مسلم است
حتی خود حـسین پریـشان مسـلم است

دلــداده‌ای بـخــاطــر دلــدار مــی‌رود            پیک امام ” و “محرم اسرار”می‌رود
تـرسی در او ز فـتـنـۀ إبن زیاد نیست            با غـیرت و شکـوه عـلی وار می‌رود
او نیز شیر بیشه‌ای از نسل هاشمی‌ست            تا قلب فـتـنـه “مـسـلـم کـرار “می‌رود
در یک نگاه کوفه ابوالفضل دیگری‌ست            با شـوکـت و جـلال عـلـمـدار می‌رود
مسـلم نـگـو بـیـا و بگـو مـیـثـم حـسین            آن میـثمی که خود به سر دار می‌رود
کوچه به کوچه شهر دو صد گونه فرقه را            در جـسـتـجـوی یـار فـداکـار مـی‌رود
مثل عموش خسته از اوضاع روزگار            مثـل عـمـوش دست به دیـوار می‌رود
بر دخـتـران آل عـلـی گـریـه می‌کـنـد            هر ساعـتی که بر سر بـازار می‌رود
مسلم اگرچه گرم نماز عـشای خویش            کـوفی سـراغ درهـم و دیـنـار می‌رود
خولی سراغ کعب نی و تازیـانه و            اشـعـث سراغ نـیـزۀ بـسـیـار مـی‌رود
تـیر سه شـعـبۀ دگـری می‌کـند شکـار            بـازار کـوفـه حـرمـله هـربار می‌رود
دارد سـنـان بـه شـهـر بـرای خـریـدن            سرنـیـزه‌ای شبـیه به مـسـمار می‌رود

با نام و یاد حضرت زهرا توان گرفت
بـالای بـام دار الـعـمـاره زبـان گـرفت

جز گریه بر غریبی تو راه چاره نیست            بر ظلـم‌های کوفه تـوان نـظاره نیست
از این به بعـد مـاه تـمام حـمـیـده باش            وقتی که آسمان شبش را ستاره نیست
دوم شهـید راه تـوأم، راضی‌ام حـسین            در کار خیر حاجت هیچ استخاره نیست
جـز تـازیـانـه بر کـمر هر پـیاده و            جز تیغ تـیز بر کمر هر سواره نیست
این مسـلخی که دور و بر کوفه دیده‌ام            جای سپـیدی گـلوی شـیرخواره نیست
ایـنـجـا کـفـن برای تو پـیـدا نـمی‌شـود            جز بوریا برای تـنی پـاره پاره نیست
إرجع الی مدیـنه …پـدر مـادرم فـدات            إرجع الی مدینه …مجالی دوباره نیست

شرمـنـده‌ام که نـامـه نوشـتم بیا حسین
شرمـنده‌ام که نـامه نـوشـتم بیا حـسین

: امتیاز
نقد و بررسی

بیت زیر به دلیل مستند نبودن و مغایرت با روایات معتبر تغییر داده شد! همانگونه که کتب: تاریخ الامم والملوک ۵ /۳۷۵؛ اللهوف ۴۰؛ مُثیرُالأحْزان ۱۱۲؛ الکامل فی‌التّاریخ۱۱ /۱۱۶؛ بحارالأنوار۴۴ /۳۳۸؛ منتهی‌الآمال ۳۶۵؛ نفس‌المهموم ۸۲؛ مقتل امام حسین ۱۵۳؛ مقتل مقرّم ۵۶؛ قمقام ۲۸۵؛ مقتل جامع ۱ /۴۸۴ ذکر شده است اولین شهید کربلا کسی به نام سلیمان معروف به ابارزین است که همزمان با مسلم بن عقیل نامۀ سیدالشهدا را برای اهالی بصره برد، ابن زیاد ملعون قبل از آنکه به کوفه بیاید در شهر بصره سلیمان را به شهادت رساند سپس به کوفه آمد.

اول شهـید راه تـوأم، راضی‌ام حـسین            در کار خیر حاجت هیچ استخاره نیست

بیات زیر به دلیل مستند نبودن داستان شریح قاضی حذف شد

قاضی شریح خون تو را هم مباح خواند            جز حکم قتل صبر تو روی مناره نیست

زبانحال مسلم بن عقیل علیه‌السلام قبل از شهادت

شاعر : محمود ژولیده نوع شعر : مرثیه وزن شعر : فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن قالب شعر : مربع ترکیب

مسلمم، دار و ندارم را به دار آویخـتند            کینه‌های بدر و خیبر را سرِ من ریختند
دوست و دشمن ز یک وعده بهم آمیختند            کوفه را با دِرهم و دینار بر انگـیخـتـند


بـشکـند دستم، نـوشـتـم نامـه: ای آقا بیا
ای فدایت جان من، جان علی کوفه میا

مُلک ری آمال کوفی شد، رها شد اهلبیت            از مدارِ زندگی هاشان، جدا شد اهلبیت
بعد از این بر غصه و غم مبتلا شد اهلبیت            من چگویم، تا قیامت در عزا شد اهلبیت

وای اگر پایت رسد در کوفه ای آقای من
خود ز بـالای قـنـاره بـشـنوی آوای من

یاورم با خون و جانم مکتبت را یا حسین            نـشـنـوم من نـالۀ زیر لبت را یا حـسین
آمدی! همره مـیـاور زینبت را یا حسین            شیرخواره طفلِ بی تاب و تبت را یاحسین

گر بپرسد، من چگویم در جواب فاطمه
ذبـح شد تـنهـا سـفـیـر انـقـلاب فـاطـمه

ذبح کردن کار آسانی است بین کوفیان            جای رهبر سیم و زر شد نور عینِ کوفیان
نیست شور انقلابی، شور و شین کوفیان            با تو اصلاً فـرقها دارد حسینِ کـوفـیان

میدهند اینجا به یک خلخال، شمشیرِ گِران
دیـنـشان دارد بهای گـوشـوارِ دخـتران

اهل دنـیایـند و خود فکـر قیامت نیستند            یـارِ کـفـارند و انصار امامت نـیـسـتـند
روز فتنه، فکر چیزی جز غرامت نیستند            ناسزا گـویـند و دارای کـرامت نیـسـتند

گر غریب افتد کسی، گودال اینجا می‌کنند

هر چه آید دستشان بر پیکر او می‌زنند

وای اگر افتد اسیری دستِ این نامردها            گریه را پاسخ دهند از خنده این بی‌دردها
وای بر حال یتـیـمان در کفِ ولگـردها            می‌تکانند از سرِ طفلان به سیلی، گَردها

زیر دست و پا بیفتد هر که بی‌بابا شود
دستِ جلادان بیـفـتد هر کسی تنها شود

وای از روزی که زینب با تو گردد روبرو            از نوک نیزه کنی با خواهر خود گفتگو
دخترت از روی ناقه در پی‌ات در جستجو            می‌کند با اشک، روی زخمی‌اش را شستشو

در همینجا دشمنت او را شماتت می‌کند
رأس تو قرآن چو خوانَد رفع تهمت می‌کند

: امتیاز

زبانحال مسلم بن عقیل علیه‌السلام قبل از شهادت

شاعر : محمود اسدی نوع شعر : مرثیه وزن شعر : فاعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن قالب شعر : غزل

پـسـر فــاطـمـه افـتـاده ز پـا یــاور تـو            پـیکـرم بـاد به قـربـان سـر و پیکـر تو

با تو اینـقـدر بگـویم که دگـر کـوفه میا            می‌زند مـوج؛ دورویی، نشود بـاور تو


کوچه‌هایش چقَدَر مثل مدینه تنگ است            بـود ذکـر لـب من نـام خـوش مـادر تو

جان زینب تو میا کاش ز ره برگـردی            بیـم دارم به اسـارت بـرود خـواهـر تو

بعد تو نیّت این کوفی بی دین این است            که بـریـزند به خـیـمـه به سرِ دختر تو

مـثـل تـسـبـیـح که پـاره شـود از هم آقا            ترسم آن است بریزد به زمین اکـبر تو

تــرس دارم بـخـنـدنـد بـه زانـو زدنـت            نـکـنـد تـا که بـبـیـنـند دو چـشـم تـر تو

خولی از بهر سرت نقشه کشیده برگرد            قصد دارد که به خورجین بگذارد سر تو

: امتیاز
نقد و بررسی

بیت زیر به دلیل مستند نبودن و مغایرت با روایات معتبر حذف شد! لازم به ذکر است در زمان دستگیری و شهادت حضرت مسلم هیچ صحبتی از کشتن سیدالشهدا علیه‌السلام و غارت و ... نه در بین مردم و نه حتی در دارالأماره کوفه نبوده است چنانچه ابن زیاد در پاسخ وصایای مسلم پاسخ می­دهد « حسین هم اگر به کوفه نیاید با او کاری ندارم » مردم نیز بخاطر تهدیدهای ابن زیاد و ترس از جانشان مسلم را تنها گذاشتند و او را یاری نکردند. جهت کسب اطلاعات بیشتر به قسمت روایات تاریخی همین سایت مراجعه کرده و یا در همین جا کلیک کنید.

قـصـد دارنـد بـخـنـدنـد به زانـو زدنت            قصد شان است ببـیـنـند دو چـشم تر تو

زبانحال مسلم بن عقیل علیه‌السلام قبل از شهادت

شاعر : رسول عسگری نوع شعر : مرثیه وزن شعر : فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن قالب شعر : غزل

مثل حال و روز تو بنگر پریشانم حسین            بی‌سر و سامانم و در کوفه حیرانم حسین

تشنگی از یک طرف دلواپسی از یک طرف            من برای اُمّ کـلـثـوم تو گـریانم حـسـین


جان من ناقابل است قربان دندان های تو            گـر امـانم را بریـده درد دنـدانم حـسین

نامه دادم؛ گر بیایی خون تو پای من است            آه الهـی بشکـند دسـتـم پـشـیـمانم حسین

روزگاری من سفیرت بودم و با اجر و قرب            روزگارم را بخوان حالا ز چشمانم حسین

یک شبه رأی همه برگشته و حالا ببین            خانۀ یک پیر زن؛ سرداب پنهانم حسین

کـوفه بـد تـا کـرده با آل عـلی از اولش            اینکه می‌گـویم نـیا فکـر جوانانم حسین

حق من این بوده که از مسلخ آویزان شوم؟            گیرم اصلا خارجی و نا مسلمانم حسین

: امتیاز
نقد و بررسی

بیت زیر به جهت حفظ بیشتر شأن اهل بیت و انتقال بهتر معنای شعر تغییر داده شد.

مثل موهای پـریشانت پـریـشـانم حسین            بی‌سر و سامانم و در کوفه حیرانم حسین

بیات زیر در تمام سایت‌ها « تا جائیکه ما بررسی کردیم» بصورت زیر آمده است که احتمالا اغلاط تایپی است و موجب بر هم خوردن وزن، آهنگ و معنای شعر شده است، لذا جهت رفع نقص اصلاح گردید

یک شبه رأی همه برگشته و حالا ببین            خانۀ یک پیر زن؛ سردابه پنهانم حسین

زبانحال مسلم بن عقیل علیه‌السلام قبل از شهادت

شاعر : رضا قاسمی نوع شعر : مرثیه وزن شعر : فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن قالب شعر : غزل

روی بامِ قـتـلگـاهش؛ کـفـتـرِ نامـه‌برت            خواهشش این است، برگردی به شهر مادرت

کاش می‌شد نامـه‌ام آتش بگیرد بین راه            یا نه؛ پیکم گم شود؛ اصلا نیاید محضرت


نامه‌های خطّ کوفی را نخوان؛ آتش بزن            کاش می‌شد حرف‌هاشان را نمی‌شد باورت

دلخوشی‌های ربابت را ببین و رحم کن            زودتر برگـرد، تا زنده بمـاند اصغـرت

مردمِ شهر عـلی؛ نامِ عـلی را دشمن‌اند            رحـم کن بر قـدّ و بـالای عـلیِ اکـبرت

مشک‌هایت را حسابی پُر کن اینجا آب نیست            تا مـبادا آبـروی حضرت آب آورت

پنجه‌های گرگ‌ها را شانه دیدم؛ رحم کن            گنگ می‌گویم؛ زبانم لال؛ موی دخترت

چشم‌های مردم این شهر، خیلی بی‌حیاست            وای، می‌ترسم بیفـتد بر نگـاه خواهرت

لااقل خونم؛ سرم؛ دفع بلا می‌کرد، کاش            از تو و اهل و عیالت از تمام لشکـرت

: امتیاز
نقد و بررسی

بیت زیر به دلیل مستند نبودن و مغایرت با روایات معتبر حذف شد! لازم به ذکر است در زمان دستگیری و شهادت حضرت مسلم هیچ صحبتی از کشتن سیدالشهدا علیه‌السلام و غارت و ... نه در بین مردم و نه حتی در دارالأماره کوفه نبوده است چنانچه ابن زیاد در پاسخ وصایای مسلم پاسخ می­دهد « حسین هم اگر به کوفه نیاید با او کاری ندارم » مردم نیز بخاطر تهدیدهای ابن زیاد و ترس از جانشان مسلم را تنها گذاشتند و او را یاری نکردند. جهت کسب اطلاعات بیشتر به قسمت روایات تاریخی همین سایت مراجعه کرده و یا در همین جا کلیک کنید.

سر به سر با مردم این شهر، نگذار و برو            نقشه‌ها دارند در سر؛ کارها هم با سرت

زبانحال مسلم بن عقیل علیه‌السلام قبل از شهادت

شاعر : وحید محمدی نوع شعر : مرثیه وزن شعر : فاعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن قالب شعر : مثنوی

آه، بد جور مرا کوفه به هم ریخت حسین            همۀ شهر به یکباره سرم ریخت حسین

نیست پنهان ز تو، تنها شده‌ام در این شهر            باورم نیست که بی‌جا شده‌ام در این شهر


تو نبودی که ببـینی چه شبی سر کـردم            تا سحـر گـریه به تـنهایی حـیـدر کـردم

وای بـر من که به غـم صحـرا شـده‌ای            بـاورم نیست که تو یکّـه و تـنها شده‌ای

کاش اینجا نرسی، کوفه پر از نیرنگ است            کوچه‌هاشان همگی مثل مدینه تنگ است

رفته از کـف همه تاب و توانم چه کـنم            نامه دادم که بـیـا، دل نگـرانـم چه کـنم

نـگـرانـم نکـنـد زیـنـبـت ایـنـجـا بـرسـد            تو نباشی و خودش بی‌کس و تنها برسد

نگـرانم چه کـنـم، پـیـرهـنـت را بـردار            آه آقــای غــریــبـم کــفـنـت را بـــردار

چـند تا مـشک پُـر از آب بـیـاور حـتما            آه لـب تـشـنـه شـدم، آب نـدادنـد بـه من

کوفه در فکـر اسیرند چه بد خواهد شد            خیزران دست بگیرند چه بد خواهد شد

کـوفه از قهـقۀ حرمله‌ها سرمست است            کـمر قـتـلِ غـریبانۀ مهـمان بـسته است

: امتیاز
نقد و بررسی

ابیات زیر به جهت حفظ بیشتر شأن اهل بیت تغییر داده شد، به کار بردن عبارات و کلماتی همچون بیچاره، اواره و ... به هیچ وجه در شأن اهل بیت نیست و شایسته است توجه بیشتری در این خصوص داشته باشیم.

نیست پنهان ز تو، بیچاره شدم در این شهر            باورم نیست که آواره شدم در این شهر

بـاورم نیـست که آوارۀ صحـرا شـده‌ای            بـاورم نیست که تو یکّـه و تـنها شده‌ای

ابیات زیر به دلیل مستند نبودن و مغایرت با روایات معتبر حذف شد! لازم به ذکر است در زمان دستگیری و شهادت حضرت مسلم هیچ صحبتی از کشتن سیدالشهدا علیه‌السلام و غارت و ... نه در بین مردم و نه حتی در دارالأماره کوفه نبوده است چنانچه ابن زیاد در پاسخ وصایای مسلم پاسخ می­دهد « حسین هم اگر به کوفه نیاید با او کاری ندارم » مردم نیز بخاطر تهدیدهای ابن زیاد و ترس از جانشان مسلم را تنها گذاشتند و او را یاری نکردند. جهت کسب اطلاعات بیشتر به قسمت روایات تاریخی همین سایت مراجعه کرده و یا در همین جا کلیک کنید.

وعـده زیـور و خـلخـال به هم می‌دادند            وعـده غـارت گـودال بـه هـم مـی‌دادنـد

چـقدَر نقشه شوم است که در سر دارند            نکـنـد دخـتـرکـان مـعـجـر نـو بـردارند

مدح و شهادت مسلم بن عقیل علیه‌السلام

شاعر : غلامرضا سازگار نوع شعر : مدح و مرثیه وزن شعر : مفتعلن مفتعلن فاعلن قالب شعر : مثنوی

ای تـن و جـانـت سـپـر هـر بـلا            کـوفـۀ تـو قـطـعـه‌ای از کــربـلا

یک‌تـنه خود بر سپـهـی غـالـبـی            نـجـل عــقــیـل بـن ابـی‌طـالــبـی


ای ز تـــمــام شــهــدا پــیـش‌تــر            وصف تو از بـیـنـش ما بـیـشـتر

پـیـش‌تـر از لــیــلـۀ مــیــلاد تــو            بـوده رســول دو ســرا، یـاد تـو

واقـف اســرار خــدای جــلــیــل            وصف تو را گـفـته برای عـقـیل

بـر پــسـر فـاطــمـه دل بـاخـتـی            بـا غـم او سـوخـتـی و سـاخـتـی

غـربـت تـو بـار غــم کــوچـه‌هـا            »سعی» تو در پیچ و خم کوچه‌ها

آهِ تــو در ســیــنــۀ دیــوار بــود            اشـک تـو وقـف قــدم یــار بــود

کوفه چه بی‌عار و چه بی‌درد بود            بین همه پـیرزنی «مرد» بود...

بخت به وی کرد خطاب این‌چنین:            طـوعـه به مـردانگـی‌ات آفرین!

وجه خـدا شمع شـبـسـتان توست            جان حسین است که مهمان توست

اشک شـده مـونـس تـنـهـایـی‌اش            خـون چـکـد از دیـدۀ دریـایی‌اش

دیـده بـه مـکـه دل شـب دوخـتـه            سـوخـتـه و سوخـتـه و سـوخـتـه

گـشـته تـپـش‌های دلـش یا حسین            زمـزمه دارد دل شب با حـسین:

ای بـه شـرف فـوق خـلـیـل خـدا            ای به مـنـای‌ت سـر و جـانم فـدا

حـرمـلـه با تـیـر کـشـد انـتـظـار            تـیـر کـجـا و گـلـوی شـیـرخوار

تــیــر کـجــا و دل افــروخــتـــه            تـیـر کـجــا و گـلــوی سـوخـتــه

کـوفه مـحـل همه نـیـرنگ‌هاست            دسته‌گـل سنگ‌دلان سنگ‌هاست

: امتیاز

زبانحال مسلم بن عقیل علیه‌السلام قبل از شهادت

شاعر : محمدجواد غفورزاده نوع شعر : مدح و مرثیه وزن شعر : مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن قالب شعر : غزل

به زیر تیغم و این آخرین سلام من است            سلام من به حسینی که او امام من است

سـلام مـن بـه مــرادم بـه سـیــدالـشـهـدا            که مـقـتـدای من و شاهـد قـیـام من است


حسین! ای شده موسی به حرمت تو کلیم            که شور عشق تو شیرینی کلام من است

چگونه صبر کنم در غـیاب حضرت تو            که بی‌حضور تو این زندگی حرام من است

اگرچه دورم از آن آستان، دلم با توست            که ذکر خیر تو کار علی‌الـدّوام من است

غروبم از غم غربت اگر چه لبریز است            خوشم که عطر وصال تو در مشام من است

مـرا بـه مـژدۀ دیـدار تو امـیـدی نـیـست            غــم جـدایـی تـو هـمـدم مـدام مـن اسـت

مگر که شهد شهـادت به جام من ریزند            که در فراق تو چندی‌ست تلخ، کام من است

به راه عـشق تو من دومـین فـدایـی‌ام و            سفیر خاص توأم، این صدای عام من است

به مـتن دفـتـر فـضـل مـجـاهـدان بـنگـر            که در وفای تو سرلوحه‌اش به نام من است

تـویی مــنـادی صـوت عــدالـت انـسـان            که بازتـاب تو، فـریـاد نـاتـمام من است

چراغ زنـدگـی من عـقـیده است و جهاد            حسینی‌ام من و این مذهب و مرام من است

وجـود پـاک تو را چـشـم زخـم تا نـرسد            دعا به حضرت تو کار صبح و شام من است

مباش راهی کوفه به شوق دعوت خلق!            در آخرین نفس این آخرین پیام من است

بگـو که شـهـد شـهـادت مـرا گـوارا بـاد            در این محیط که زهر ستم به جام من است

خوشم که بر سر عشقت سرم رود بر باد            سـر بـریـدۀ مـن پـرچـم قـیـام مـن اسـت

من این چکامه سرودم که مسلم بن عقیل            ز روی لطف بگوید «شفق» غلام من است

: امتیاز
نقد و بررسی

بیت زیر به دلیل مستند نبودن و مغایرت با روایات معتبر تغییر داده شد! همانگونه که کتب: تاریخ الامم والملوک ۵ /۳۷۵؛ اللهوف ۴۰؛ مُثیرُالأحْزان ۱۱۲؛ الکامل فی‌التّاریخ۱۱ /۱۱۶؛ بحارالأنوار۴۴ /۳۳۸؛ منتهی‌الآمال ۳۶۵؛ نفس‌المهموم ۸۲؛ مقتل امام حسین ۱۵۳؛ مقتل مقرّم ۵۶؛ قمقام ۲۸۵؛ مقتل جامع ۱ /۴۸۴ ذکر شده است اولین شهید کربلا کسی به نام سلیمان معروف به ابارزین است که همزمان با مسلم بن عقیل نامۀ سیدالشهدا را برای اهالی بصره برد، ابن زیاد ملعون قبل از آنکه به کوفه بیاید در شهر بصره سلیمان را به شهادت رساند سپس به کوفه آمد.

به راه عـشق، نـخـسـتـین فـدایی تو مـنم            سفیر خاص توأم، این صدای عام من است

شروع ماه محرم و مدح و مرثیۀ سیدالشهدا علیه‌السلام

شاعر : علیرضا خاکساری نوع شعر : مدح و مرثیه وزن شعر : مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن قالب شعر : ترکیب بند

هـلا که مـاه محـرم بـهـار بـیداری‌ست            چقدر کـودک مظـلـوم تشنـۀ یاری‌ست
بـه حـکـم صـادرۀ کـل یـوم عـاشــورا            میان غـزه و سوریه کـربلا جاری‌ست


بعـیـد نیـست اگـر منـع آب هم بـشویـم            چرا که راه سعادت مسیر دشواری‌ست
مـبـاد وعـدۀ دشـمـن فـریب‌مـان بـدهـد            در این زمان که چنین قحطی وفاداری‌ست
به زیر بیرق دشمن اگر که سینه زدیم            نه عزّت است نه شوکت مذلّت و خواری‌ست
به دل کـتـیـبـۀ هـیـهـات من الذلّه زدیم            چرا که فلسفه و حکمت عزاداری‌ست

شبـیـه این هـمه ابـر بـهـار این شب‌هـا
بـبـار چـشـم تـر مـن بـبـار این شب‌هـا

به ذره گـر نـظری پور بـوتراب کـنـد            بـه آسـمـان رود و کـار آفــتــاب کـنـد
دخیل دامن باب الحـوائـج‌ام غـم نیست            اگـر تــمـامـی عـالـم مـرا جـواب کـنـد
نـدیـده چـشـم کـسـی تـا بحـال در دنـیا            به گریه کودک شیرخواره انقلاب کند
به گریه هم شده فهماند بعد از این باید            حسین روی علی اصغرش حساب کند
به زین دست پدر شد سوار طفل حرم            که دشت را به سر حرمله خراب کـند
به مـیـهـمـانـی تـیر یـل افـکـنـی رفـتـه            مگـر به دیدن جـدش نـبـی شتاب کـنـد
نگفت حرمله با خود که ممکن است این تیر            حـسین فـاطمه را از خجـالت آب کـنـد
نگفت حرمله با خود که ممکن است این تیر            چقدر خون به دل مادرش ربـاب کـنـد
نگفت حرمله با خود که تیر کوچک‌تر            برای حـنـجر شیرخواره انـتخاب کـنـد
دلیل سرخی تنگ غروب دانی چیست؟            ز خون حـنـجر او آسمان خضاب کـند

بـیـا بـه زمـزمـۀ آب آب گـریـه کـنـیـم
به پـای مرثـیه‌های ربـاب گـریه کـنـیم

: امتیاز
نقد و بررسی

با توجه به اینکه تصریح بر شش ماهه بودن در کتب تاریخی متقدم و معتبر نیامده است و این موضوع برای اولین بار در قرن سیزدهم در کتاب ذخیرۀ الدارین آمده است بیت زیر تغییر داده شد، ضمناً موضوع تیر سه شعبه در هیچ مقتلی نیامده است.

نـدیـده چـشـم کـسـی تـا بحـال در دنـیا            به گـریه کودک شش ماهه انقلاب کند

نگفت حرمله با خود که تیر کوچک‌تر            برای حـنـجر شش ماهه انـتخاب کـنـد

به میهمانـی تـیر سه شعـبـه رفت آخر            مگـر به دیدن جـدش نـبـی شتاب کـنـد

شروع ماه محرم و شرح ویزگی های مجلس عزاداری سیدالشهدا

شاعر : بردیا محمدی نوع شعر : مدح و مرثیه وزن شعر : مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن قالب شعر : غزل

قـرار بـود بـه پـروانـه‌ها امـان بـدهـید            برای سوختن امشب کمی زمان بدهید

به روی بـام حـسـینـیه یا کـنـار حـیاط            به این کـبـوتر پـر خـسته آشیان بـدهید


قـسـم به چـادر خـاکـی مـادرش زهـرا            مـحـرم آمـده، لـطـفاً پـنـاهـمـان بـدهید

بگـو به صاحب ِخانه نیاز نیست، بگو            که جای خوب و مساعد به میهمان بدهید

نـیـاز نـیست، بـه وللهِ راضـی‌ام دم در            به من میان همین کفش ها، مکان بدهید

هـنـوز مـیـوۀ چـشـمـان مـن نـیـفـتــاده            درخت عـاطفه‌ام را کـمی تکـان بدهید

تنـور «اشک محـرم» دوبـاره داغ شده            به این گرسنۀ گریه، دو تکّه نان بدهید

خـدا نـیـاورد آن روز را که لال شـوم            برای بـردن نـامش به من زبـان بدهید

چِـقَدر گـفـتن نـام حـسین شـیرین است            حـلاوت عسلش را به هر دهـان بدهید

بلنـد مرتبه شاهی ز صدر زین افتاد            بـلـنـد مـرتـبـه شـاهِ مـرا امـان بـدهـیـد

چه خوب می‌شد اگر قبل عصر روز دهم            نـگـین خـاتـم خود را به دشمنان بدهید

: امتیاز
نقد و بررسی

بیت زیر سروده اصلی شاعر محترم است اما به دلیل مستند نبودن و یا تحریفی بودن مطالب و مغایرت با روایات معتبر؛ پیشنهاد می‌کنیم به منظور اجتناب از گناه تدلیس یا تحریف سخان ائمّه؛ بیت اصلاح شده که در متن شعر آمده را جایگزین بیت زیر کنید.

چه خوب می‌شد اگر قبل عصر روز دهم            نـگـین خـاتـم خود را به ساربان بدهید

شروع ماه محرم و مدح و مرثیۀ سیدالشهدا علیه‌السلام

شاعر : موسی علیمرادی نوع شعر : مدح و مرثیه وزن شعر : مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن قالب شعر : مثنوی

چگونه شکر بگویم که زنده مـاندم من            به ماه روضۀ تو خویش را رساندم من

چگـونـه شکـر بـگـویم اجـل امـانـم داد            که بـاز چـشـم تـر من به بـیـرقت افـتاد


چه قـدر شور دلم زد به مـاه غـم نرسم            به زیر سـایۀ این بـیرق و عـلم نـرسـم

به شـوق این دهـۀ شـور و مـاتـمـت آقا            تـمـام سـال شـمـردم هـمـه نـفـس هـا را

چگـونه شکـر بـگـویم که بـاز گـریانـم            شـبـیـه زلـف پـریـشـان تـو پـریــشـانـم

تمـام ترس من این بـود با دلی حـیران            شب رقـیـه نـبـاشـم مـیـان گـریه کـنـان

امان دهـید خودم بـین روضه می‌مـیرم            شب ششم جگـرم را به دست می‌گـیرم

بـرای روضه هـفـتـم چه نـذرها کـردم            کـه لای لای بـخوانـم به دور او گـردم

سپرده‌ام به دو دستم کـند گریـبان چاک            برای آن همه اکبر که اوفـتاده به خاک

میان روضۀ سـقـا کـه جان بـه لب آیـد            شبـیه دخـتـرکـان تو ضجّه خـواهـم زد

به چشم گفته‌ام از اشک پُر کند مشکی            مگـر ز شرم نـریزد دگر عـمـو اشکی

شب دهـم نـفـسـم را دگـر نـمی‌خـواهـم            برای شـام عـزایت سـحـر نـمی‌خـواهم

تمام حـاجـتم این است تا که ظهـر دهم            جـنـازه‌ام بـرود روی دوش ایـن مـردم

همان زمان که سماوات بر زمین افتاد            بـلنـد مرتـبـه شـاهی ز صدر زین افتاد

میان خـیـل شـغـالان فـتاد چون شـیری            یکی به نیزه زد و دیگری به شمشیری

همه زدنـد و سپـس شمر آمد و خـنـجر            نشـست روی ورق های مصحـف پرپر

بـریـد سـر ز تـنـت بـا دوازده ضـربـه            جـدا شد آخـرِ سر عـرش از تن کـعـبـه

: امتیاز
نقد و بررسی

با توجه به اینکه بعضی از مراجع لطمه زنی را جایز ندانسته و آن را مقدمه ای برای عمل نادرست قمه زنی می دانند بیت زیر تغییر داده شد

میان روضۀ سـقـا کـه جان بـه لب آیـد            شبـیه دخـتـرکـان تو لطـمه خـواهـم زد

شروع ماه محرم و مدح و مرثیۀ سیدالشهدا علیه‌السلام

شاعر : مرضیه عاطفی نوع شعر : مدح و مرثیه وزن شعر : مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن قالب شعر : غزل

بـی‌تـابـی و تـلاطـم دریـا شـروع شـد            خون گریه‌هایِ عالم بـالا شـروع شـد

هفت آسمان سیاه به تن کرد و باز هم            با گریه نوحه خوانیِ صحرا شروع شد


حـیّ عـلی مـحـرّم و حیّ عـلـی‌الـعـزا            محزون ترین عزایِ دو دنیا شروع شد

شالِ عزا به گـردنـش و گفت محـتشم:            مـقـبـل بـیـا! گـدایـیِ مـاهـا شروع شد

باز این چه شورش است که در؛ زیر پرچمت            قلبم شکست و روضه از اینجا شروع شد

ذکر لبت «أعـوذُ مِنَ الکـربِ والبـلا»            دلـواپـسـیِ نــوکـرت آقـا شــروع شـد

شد خیره بر گلویت و یکریز بغض کرد            دلشـوره‌های زینب کـبری شـروع شد

آماده کرد خنجر خود را همینکه شمر            أمن یُجیبِ حضرت زهـرا شروع شد!

: امتیاز
نقد و بررسی

با توجه به اینکه بعضی از مراجع لطمه زنی را جایز ندانسته و آن را مقدمه ای برای عمل نادرست قمه زنی می دانند بیت زیر تغییر داده شد

بـی‌تـابـی و تـلاطـم دریـا شـروع شـد            لـطـمـه زنـیِ عــالـم بـالا شــروع شـد

شروع ماه محرم و شرح ویژگی های مجلس عزاداری سیدالشهدا

شاعر : سیدپوریا هاشمی نوع شعر : مدح و مرثیه وزن شعر : مفتعلن فاعلن مفتعلن فاعلن قالب شعر : غزل

خاک مسیر کـریم سرمۀ چـشم گداست            هرکه دراین جاده نیست فارغ ازین ماجراست

پرچـم مـشکی زدیم هیئت ما شد حـرم            تا همه روشن شوند روضه حسابش جداست!


بـزم مـحـبـت بـیــا تـا بـشـنـاسـد تـو را            فاطمه با تک تک سیـنه زنان آشناست

هرکه خدایی شده لطف حسین است و بس            رونق هر مسجدی لطف حسینیه‌هاست

خانۀ قبرش بهشت! اهل دلی خوب گفت            اینهـمه بـزم عـزا بـاعـث دفـع بـلاست

طب و مطب جای خود دلخوش اینها نشو            دور خودت هی نگرد تربت آقا دواست

کـرب و بلا خـواستی هـیچ نشو نا امـیـد            زود به مشهد برو کار بدست رضاست

عرش خلاصه است در صحن شریف حسین            ما که کسی نیستیم زائر قبرش خداست

: امتیاز

شروع ماه محرم و شرح ویژگی های مجلس عزاداری سیدالشهدا

شاعر : امیر عظیمی نوع شعر : مدح و مرثیه وزن شعر : مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن قالب شعر : غزل

ای اهل آسمان و زمین غم شروع شد            مـاه عــزای عـالـم و آدم شــروع شـد

حور و ملک، پری و بشر زار می‌زنند            هـنگـامـۀ مـصیبت اعـظـم شـروع شد


باز این چه نوحه‌ای‌ست که بر سینه می‌زنم            باز این چه مرثیه‌ست که اشکم شروع شد

روضه،‌ خروش،‌ زمزمه،‌ واحد،‌ زمینه،‌ شور            جانـم‌ حسین، ‌سیـنه زنی،‌ دم شروع شد

نوحوا‌علی‌الحسین، امام زمان گریست            اشک و عزای فـاطمه نم‌نم شروع شد

از عـرش بوی پـیـرهن خـونی حسین            آورده‌ جـبـرئـیـل، مـحـرّم شـروع شـد

ده روز بعد خواهرش از حال می‌رود            ده روز بعـد شـمـر به گـودال می‌رود

: امتیاز

آغاز ماه محرم، مدح و مناجات با سیدالشهدا علیه‌السلام

شاعر : رضا قاسمی نوع شعر : مدح و مرثیه وزن شعر : مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلین قالب شعر : غزل

زمین انداختم در روضه‌ات بار گناهم را            و شستم با گلابِ چشمِ خود روی سیاهم را

هزار و چارصد سال از تو دور افتاده‌ام؛ اما             به هیئت می‌شوم سرباز، شاهِ کم سپاهم را


به یاری آمدم با لشکری از قطره‌های اشک            نگیر از چشم‌های پر گناهِ من سلاحم را

محـرّم تا محـرّم را عـزادارم بـرای تو            به شوق روضه‌ات گم کردم آقا سال و ماهم را

هوای چشم‌های خیسِ خود را داشتم ارباب            اگر از سارقانِ اشک، دزدیدم نگاهم را

من از دیوارهای تکیه‌ات هم خیرها دیدم            نخواهم داد، حتی آجری از تکیه‌گاهم را

همیشه سایۀ دستِ تو را روی سرم دارم            هـمیشه آرزو کردم ببـوسم سرپـناهم را

: امتیاز

شروع ماه محرم و مدح و مرثیۀ سیدالشهدا علیه‌السلام

شاعر : علیرضا وفایی نوع شعر : مدح و مرثیه وزن شعر : مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن قالب شعر : غزل

چون از ازل شده‌ام سخت مبتلای حسین            من آن خدایْ پرستم، که شد خدای حسین

علَی‌الصباح قـیامت نمی‌کنم قد راست            اگر که سر بگذارم به خاک پای حسین


قـسـم به جـان امـامـم نمی‌روم هـرگز            بهشت زینت اگر نیست با لوای حسین

پیـمـبـران به ضیـافت رونـد بی‌تـردید            اگر که پهن کند سفـره‌ای گدای حسین

تمام هستی و دارایی‌ام جز اینها نیست            خودم، زنم، پدرم، مادرم فـدای حسین

به گوش می‌رسد آهنگ زنگ قافله‌اش            به گوش می‌رسد آوای آشـنای حـسین

سـیـاه بـر تـن شـهـرم چــقـدر مـی‌آیـد            دوباره شهـر قـیامت شده برای حسین

هوای هرچه به جز اوست رفته از سر من            هوا، هوای محرّم، هوا، هوای حسین

نــوشـتـه‌انـد بـه روی کــتـیـبـۀ هـیأت            سلام ما به حسین و به کربلای حسین

قسم به ناحیه هر روز، روز عاشوراست            اگر که یاد کـنـیم از سر جـدای حسین

سلام تشنۀ عریان! سلام کـشتۀ اشک!            چگونه جان ندهم پای روضه‌های حسین

بدون غسل و کفن مانده ست در صحرا            رواست گریه کنم خون به بوریای حسین

مـرا دمـشـق شـهـیدم کـنـنـد بی‌تـردیـد            اگر که شامل حـالم شود دعای حسین

: امتیاز

آغاز ماه محرم، مدح و مناجات با سیدالشهدا علیه‌السلام

شاعر : احمد شاکری نوع شعر : مدح و مرثیه وزن شعر : مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن قالب شعر : غزل

نفـس زدم که بمیرم به پای پـرچم تو            زبـان‌زدم بـه گـدایـی در مـحــرّم تـو

دوباره فاطمه آهی کشید و عالم سوخت            سـلام بر سر نیـزه به مـوی درهم تو


هــنـوز نــالـۀ طـفــل ربــاب مـی‌آیــد            قـسـم به نام رقـیـه به اسـم اعـظـم تو

دوباره دربه در روضه‌هـایتان شده‌ام            دوباره فاطمه ختمی گرفته در غم تو

عـجـیب بـوی کـتـیـبـه هوایی‌ام کرده            شهـید می‌شـوم آیا در این محـرم تو؟

: امتیاز

آغاز ماه محرم، مدح و مناجات با سیدالشهدا علیه‌السلام

شاعر : سیدپوریا هاشمی نوع شعر : مدح و مرثیه وزن شعر : فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن قالب شعر : غزل

عرشیان‌ جارو کش مشتاق دربار توأند            سربلـندان دو عـالم سر به دیـوار توأند

مرد و زن پیر و جوان دارند خدمت می‌کنند            در محـرّم‌ها هـمه مـردم‌ پی کـار توأند


بی‌تو از اسلام که نه از خدا حرفی نبود            تا قـیامت پس همه ادیـان‌ بدهکار توأند

وتر‌ مـوتور خـدایی ای حسین ابن علی            سیزده معصوم دیگر هم عـزادار توأند

گریه ما باعث تسکین قـلب فاطمه ست            گـریه کن‌های تو آقا جـزو انصار توأند

نوکران تو دعا کردند و‌ حل شد مشکلم            مستجاب الـدعـوه‌اند آنانکه بیـمار توأند

ما که باشیم اسم زائر روی ما باشد حسین            انـبــیـا و‌ اولــیـا در بـیـن‌ زوّار تــوأنـد

قبر تو جنّات تجری تحتها الانهار ماست            سینه زنها دم به دم مـشتاق دیدار توأند

زینب افتاد و سرت افتاد از نی بر زمین            آه بــا آزار زیـنـب فـکــر آزار تــوأنـد

: امتیاز

آغاز ماه محرم، مدح و مناجات با سیدالشهدا علیه‌السلام

شاعر : مرضیه عاطفی نوع شعر : مدح و مرثیه وزن شعر : مفعول فاعلاتن مفعول فاعلاتن قالب شعر : غزل

بی‌تاب و بیقرارم، فکری به حال من کن            آشفته روزگارم، فکری به حال من کن

عمریست هر محـرّم بارِ گـناه خود را؛            دست تو می سپارم فکری به حال من کن


در گیر و دارِ غفلت نفْسم مرا زمین زد            بالا گرفته کارم، فکری به حال من کن

در کشتیِ نجاتت جایی برای من هست؟!            خیلی امیدوارم فکری به حال من کن

بـا إذن مـادر خـود یکـبار بعـدِ روضـه            بنشین کمی کنارم فکری به حال من کن

»نِعم الأمیرِ» عالم، ردّم نکن! به قرآن            جز تو کسی ندارم! فکری به حال من کن

دست مرا بگـیـر و در اولـین شبِ قـبـر            آنجا که در فشارم فکری به حال من کن

: امتیاز

آغاز ماه محرم، مدح و مناجات با سیدالشهدا علیه‌السلام

شاعر : محمّد قاسمی نوع شعر : مدح و مرثیه وزن شعر : مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن قالب شعر : غزل

ای سـایه سـار گـیسوی تو سرپنـاه ما            ای صبح و شب شمایل تو مِهر و ماه ما

مِهر تو آتشی ست به شدّت گُناه سوز            مـاه تو مـاه بخـشـش جُـرم و گُـنـاه ما


تا سهم اشک ما برسد باز دوخته ست            با صد هزار امید به چـشمت نگـاه ما

تا بر جبـینِ مان عَـرقِ نوکری توست            هر شب مُعـطّـر است لبـاس سـیاه ما

مثـل هـمـیـشه بـاز نـدیـده گرفـتـه شد            با لـطف گـریـه‌های عـزا، اشـتـباه ما

مقصود، اگر خُداست‌ و مقصد اگر که‌ عرش            بـایـد بـه کـربـلا بـرسـد خـتـم راه مـا

تمرین کنیم بلکه کمی مُخلصت شویم            شـایـد اثــر کـنـد بـه دل خَـلـق، آه مـا

با ذاکرت بگـو به بیان احـتیاج نیست            وقـتی که هست روضۀ تو قـتـلگاه ما

: امتیاز

شروع ماه محرم و مدح و مرثیۀ سیدالشهدا علیه‌السلام

شاعر : حسن کردی نوع شعر : مدح و مرثیه وزن شعر : فاعلاتن مفاعلن فعلن قالب شعر : غزل

غـم اگر هست در دلم غم توست            هـمـۀ سـال مـن مـحــرّم تـوسـت

تـو بـه این چـشـم‌هـا نـظـر داری            که حسیـنـیـه‌هـای اعـظـم تـوست


شــهــر آلـــوده از تــبـــاهــی‌هــا            سایه سارش نسـیـم پرچـم توست

پـشـت پـلـک فــرشـتـه‌هـای خـدا            چشمه در چشمه اشک زمزم توست

روضـه‌ات را هــمـیـشه می‌بـارم            با همین اشک ها که مرهم توست

مـوج در مـوج گــریــه‌ام وقـتـی            روضۀ سخـت آخـرین دم توست

آه ای غــیـرت قــبــیـلــۀ عـشــق            چشم نامحرمان به محـرم توست

زخــمـی نـیــزه‌هـای دیـن داران            مادرت روضه خوان ماتم توست

: امتیاز
نقد و بررسی

بیت زیر به دلیل مستند نبودن و مغایرت با روایت های معتبر حذف شد.

زودتـر کـاش خــواهـرت بـرسـد            ساربـان در خـیـال خـاتـم توست